2021’de de VUCA Liderliği Etkili Olmaya Devam Edecek

İş dünyası 2020’de; zorlu, sıkışık ve zorunlu bir değişim dönemine girdi. Bu yeni, tanıdık ve aşina olunmayan bir alandı.

-Bizim işimiz evden yönetilemez veya bizim işimiz ofis gerektirir.
-Evden çalışmak kolaydır.
-Çalışanlar gözümüzün önünde olmalıdır.

-Serbest zamanlı çalışmak, çalışanlar üzerindeki kontrolümüzü kaybettirir.

-Teknolojik dönüşümü gençler veya ilgili departmanlar gerçekleştirsin. gibi pek çok inanç yerle bir oldu veya zorunlu olarak sorgulanmaya başlandı.

Hayır demek, diğerleriyle ilişkilerimizde sınır koymanın en önemli göstergelerinden biri ve biliyoruz ki bu kimileri için daha zor. “Gelmek istemiyorum, katılmayacağım, ben bu aşamada yer almak istemiyorum, sizinle çalışmak istemiyorum, anne artık sizinle yaşamak istemiyorum” gibi ifadeler birey olarak kendimizi var etme, bağımsızlaşma, yetişkin olma yolculuğumuzun dar sokaklarıdır. Mücadele etmek gerekir, istikrar gerektirir, cesaret ve özgüven gerektirir.

Covid-19 Döneminde Lider Yöneticiler Ne Yapmalı;

21 senedir iş yaşamının içerisinde olan bir kişi olarak, ilk kez tüm dünyayı etkileyen bir felakette, organizasyonların tutum ve davranışlarına tanıklık ediyorum. Kitaptan veya bir makaleden okumuyorum.

Sürecin bizzat tanığı olarak, ilk iki ayı şöyle okuyorum:

Dünyadaki her sektörde ve her kişide olduğu gibi, yöneticilerde de bir süre sessizlik ve ne yapacağına karar verememe durumu yaşandı. Elbette organizasyonlar da buna hazır değildi. Korku başladı, bazıları dondu, bazıları yok saydı. Belirsizliğe karşı hemen savaş stratejisi geliştirmek; durmaya, düşünmeye izin vermemek akıl dışı olurdu.

Günümüz İnsanının Can Kırıkları: Bugünün dünyasında insanın; hayata, anlama, kendine, ilişkilere dair sorunları ne? “Anlam nerelerde kaydı, bozukluk veya gerçeklikten uzaklık; hayatımızda nelere mal oluyor” sorularını düşünüp gözlemlerime ve danışanlarımla paylaşımlarımıza dayanarak kendime göre cevaplar buldum. Bu cevaplar; bence günümüz insanın mutsuzluğunun, yalnızlaşmasının, yabancılaşmasının, tam ve bütün hissedememesinin, bağımlılıklarının ve can kırıklarının bendeki karşılıkları…

Kurumlarda Genç Jenerasyonu Kabullenmek; Kurumsal yaşamda; eğitim ve kültür seviyesi yüksek, genelde minimum ön lisans mezunu, okuyan, gelir seviyesi belirli bir standartta olan bir yönetim kadrosu bulunuyor. Bu yöneticilere soruyorum:

Çalışanların arasında ayrımcılık yapar mısın?

Kendini, onlardan yukarıda görür müsün?

“Hayır” diyorlar.

Veya…

Farklı olanlara anlayış ve hoşgörüyle yaklaşır mısın?

İlişkilerde Sınır Koyabilmek, nerede başlıyor nerede bitiyor? Kendi sınırlarımızın nelerden oluştuğunu biliyor muyuz? Sınırları nerede genişletip esnetebiliriz? Nereye kadar esnemeliyiz?

İnsanın yaşamdaki en önemli dertlerinden biri, kendini bilmek ve kendini bulmaya çalışmak. Bu yolculuk bence hiç bitmeyecek… Kaç yaşında olursak olalım kendimizi var etme; yaşamda, ilişkilerde olduğumuz haliyle var olmaya çalışma çabamız hep devam edecek. Kendimizi bulma yolculuğundaki en önemli konulardan biri, diğerleriyle olan ilişkimizde sınır koyabilme becerimiz.

Mutluluk konusunda yapılmış birçok araştırma ve kitap okudum. Bu konu üzerinde farklı kapsamlarda konuşmalar yaptım. Sistem tarafından da pompalanan, “7 adımda mutluluk”, “mutlu olmak için yapmanız gereken 5 şey” gibi hap önerilerle desteklenen, her zaman mutlu olmak zorundaymışız gibi hissettirilen mesajlara maruz kaldığımız, çok popüler bir konu.

İş yaşamında, profesyonellik kavramının içerisinde ele alınabileceğini düşündüğüm son yetkinlik ise “kişisel imaj”.

Kişisel imaj derken, genel anlamda herkesin ortak beklentisi ve anladığı şeyler olarak şunu demek istiyorum: Çalışan kurumsal görünsün, şirketini iyi temsil etsin, kılığı kıyafeti bize uygun olsun, algısını olumsuz etkileyecek davranışlarda bulunmasın.

İş yaşamında profesyonellik kavramının içerisinde akla ilk gelen yetkinliklerin başında, kişinin ilişkilerini nasıl yönettiği geliyor.

Aslında ilişkileri yönetmekten önce, iş yaşamında ilişki kurulabiliyor mu onu soralım. Her iletişim kurulan kişiyle, bir ilişki kurulduğu yanılgısı sık karşılaştığım yanlış bir inanç. İş yerinde birine “Naber, nasılsın?” deyip, ondan da “Ne yapalım, aynı bildiğin gibi.” cevabını alıp uzaklaştığımız zaman bir ilişki kurmuş olmuyoruz. İletişimde bir mesajın karşı tarafa iletilmesi vardır, ilişkide ise karşımızdaki kişiyle bir bağ kurarız ve ona temas ederiz. Peki bağ nasıl kurulur? Anlayarak, anlatarak, duyguları paylaşarak, ihtiyaç ve beklentileri dile getirerek. Fakat birçok şirkette “burası iş yeri”, “profesyonel ol”, “ruhsuz ol”, “duygusal olma“, “çok duygusalsın” gibi negatif geri bildirimler yapılıyor. Bu sözleri, içe dönük, kırılgan, derin veya bunların ötesinde duygularını yaşayabilen insanlara yapılmış bir ayrımcılık olarak görüyorum.